De snelheid geeft weer hoe snel iets of iemand zich verplaatst. Of anders gezegd, welke afstand in een bepaalde tijd wordt afgelegd.
De snelheid druk je uit in twee verschillende eenheden. In een eenheid van lengte en in een eenheid van tijd. De snelheid is een samengestelde grootheid.
Veel gebruikte eenheden voor de snelheid zijn m/s en km/u.
Oefenen: snelheid en eenheden
Snelheid, afstand en tijd
Als een auto in één uur tijd een afstand van 80 km rijdt, dan is de snelheid 80 kilometer per uur. De snelheid is een maat van hoe snel de auto zich voort beweegt.
Hoe langer de auto rijdt, hoe groter de afstand die wordt afgelegd. De afgelegde weg hangt dus af van de snelheid en van de tijd.
Omdat de snelheid tijdens de autorit niet constant zal zijn, wordt hier de gemiddelde snelheid bedoeld.
De snelheid bereken je door de afgelegde weg te delen door de tijd.
Woordformule:
| afstand | [eenheid van lengte] | |||
| snelheid | = | ---------------- | ||
| tijd | [eenheid van tijd] |
Je weet dat:
1 km = 1000 m en 1 m = 100 cm
1 uur = 60 minuten = 3600 seconden
Berekenen van de snelheid
Voorbeeld:
Een fietser fietst 9 kilometer in 30 minuten. Wat is dan de snelheid per minuut en per uur?
De snelheid is 9 : 30 = 0,3 km/min. Lees 0,3 kilometer per minuut.
De snelheid is dan 0,3 x 60 = 18 km/uur. Dus 18 kilometer per uur.
De snelheid is de afgelegde weg gedeeld door de tijd.
Voorbeelden omrekenen snelheid
Vaak moet je de snelheid omrekenen naar de gevraagde eenheden.
Bijvoorbeeld van km per uur naar m per seconde.
Ga de volgende voorbeelden één voor één na:
snelheid = 16 m/uur = 16 x 100 = 1 600 cm/uur
snelheid = 15000 m/sec = 15000 : 1000 = 15 km/sec
(Van m naar cm is keer 100; en van m naar km is delen door 1000.)
snelheid = 4 km/uur = 4 x 1000 = 4000 m/uur
snelheid = 7200 m/uur = 7200 : 3600 = 2 m/sec
(Van km naar m is keer 1000; en van per uur naar per sec is delen door 3600.)
Let goed op wanneer je bij het omrekenen moet vermenigvuldigen of delen.
snelheid = 80 m/sec = 80 x 60 = 4800 m/min
snelheid = 4200 m/uur = 4200 : 60 = 70 m/min
(Van per sec naar per min is keer 60; en van per uur naar per min is delen door 60.)
snelheid = 7100 cm/sec = 7100 : 100 x 3600 = 255600 m/uur
snelheid = 10 m/sec = 10 : 1000 x 3600 = 36 km/uur
(Hier zijn de bovenstaande voorbeelden gecombineerd.)
Verhoudingstabel
Vaak is het handig om een verhoudingstabel te gebruiken.
De tabel laat zien dat als 200 m in 10 seconden wordt afgelegd, dit overeenkomt met 72 km in 1 uur.
De snelheid is dan 20 m/sec ofwel 72 km/uur.
Tabel 1: berekenen snelheid
| : 10 | x 3600 | |||
| afstand | 200 m | 20 m | 72000 m = 72 km | |
| tijd | 10 sec | 1 sec | 3600 sec = 1 uur | |
| : 10 | x 3600 |
(Toelichting: Je rekent eerst naar 1 en daarna naar 3600 seconden.)
Omrekenfactor snelheid
Als je de snelheid in m/sec weet, dan kun je die eenvoudig omrekenen naar km/uur.
De tabel laat zien dat een snelheid van 1 m/sec gelijk is aan 3,6 km/uur.
Tabel 2: omrekenen snelheid
| x 3600 | |||
| afstand | 1 m | 3600 m = 3,6 km | |
| tijd | 1 sec | 3600 sec = 1 uur | |
| x 3600 |
Je kunt met deze kennis het volgende schema maken.
Van klein-naar-groot doe je keer, en van groot-naar-klein moet je delen.
Schema 1: stapgrootte
|
Onthoud: Van m/sec -> km/uur is KEER 3,6. Van km/uur -> m/sec is DELEN door 3,6. |
Zo is:
- snelheid = 10 m/sec = 10 x 3,6 = 36 km/uur
- snelheid = 72 km/uur = 72 : 3,6 = 20 m/sec
Uit de praktijk
De tabel laat zien hoe snel iets zich verplaatst of beweegt.
Tabel 3: snelheden
| Snelheid * | ||
|---|---|---|
| m/s | km/u | |
| wandelaar | 1,4 | 5 |
| fietser | 5 | 18 |
| sprinter (100 m) | 10 | 36 |
| auto | 27,8 | 100 |
| geluid | 330 | 1188 |
| licht | 300 000 000 | 1,08 miljard |
* snelheden bij benadering
Wetenswaardigheden
Snelheidsmeter
Vaak zie je in plaats van km/u, bijvoorbeeld op de snelheidsmeter in een auto, km/h staan.
De h staat voor het Engelse woord hour, dat uur betekent.
Maximum snelheid
Op de Nederlandse snelwegen is de regering eind 2019 met het voorstel gekomen, om overdag de maximum snelheid van 130 te verlagen naar 100 kilometer per uur.
Snelheid van het licht (verdieping)
In iets meer dan 1/10 seconde legt het licht een afstand af van 1 keer rond de aarde.
Ga dit na: De omtrek van de aarde is ongeveer 40 000 km en de lichtsnelheid is 300 000 km/s.
(Antwoord: 300 000 000 m/s = 300 000 km/s. Dat is 30 000 km per tiende seconde.)
© 2021 MijnRekensite.nl